Τί είναι το τενόντιο στροφικό πέταλο και πώς λειτουργεί;

Το στροφικό πέταλο συνδέει τη κεφαλή του βραχιονίου στην ωμοπλάτη. Το στροφικό πέταλο αποτελείται από 4 τένοντες: υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος. Οι τένοντες συνδέουν τους μυς με τα οστά. Οι μύες κινούν τα οστά μέσω των τενόντων.

Πώς γίνεται η ρήξη του στροφικού πετάλου;

Το στροφικό πέταλο έχει περιοχές πτωχής αιμάτωσης. Οι περιοχές αυτές έχουν προδιάθεση για εκφύλιση από τη γήρανση.

Αυτή η εκφύλιση λόγω γήρανσης εξηγεί γιατί η ρήξη του τενόντιου πετάλου είναι συνήθης βλάβη στους ενήλικες. Αυτό το πρόβλημα της εκφύλισης επιταχύνεται με την επανάληψη του ίδιου τύπου της κίνησης στον ώμο. Αυτό, μπορεί επίσης να συμβεί με τους αθλητές ρίπτες, όπως και στον χειρώνακτα εργάτη με δραστηριότητες όπου, χρησιμοποιεί επαναλαμβανόμενα το μέλος πάνω από το κεφάλι του, σε εργασία ρουτίνας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ρήξη του πετάλου από την υπέρχρηση.

Μία ισχυρή βίαια δύναμη, μπορεί επίσης να προκαλέσει ρήξη σ’ ένα αδύναμο τενόντιο πέταλο. Ο τυπικός ασθενής με μια εκφυλιστική ρήξη του στροφικού πετάλου, είναι στη μέση ηλικία και συνήθως έχει συμπτωματολογία με τον ώμο του για κάποιο χρονικό διάστημα. Ένας μεσήλικας με εξάρθρημα ώμου, είναι πολύ πιθανό να έχει και ρήξη του τένοντα, γεγονός συνήθως <αθόρυβο> που μπορεί να διαλάθει της προσοχής του ιατρού. Μετά τον τραυματισμό, ο ασθενής συνήθως δεν μπορεί να φέρει σε απαγωγή το βραχίονα.

Συμπτώματα από τη ρήξη του τενόντιου πετάλου

Συνήθως δεν υπάρχει έντονος πόνος και αδυναμία στον τραυματισμένο ώμο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ρήξη μπορεί να είναι μόνον σε ένα τμήμα του πάχους του τένοντα. Όσο μεγαλύτερη είναι η ρήξη, τόσο περισσότερο εμφανής είναι η αδυναμία απαγωγής στην έκταση.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τένοντες αποκόπτονται από το οστούν τελείως. Μια πλήρης ρήξη καθιστά αδύνατη την απαγωγή. Μερικοί ασθενείς αναφέρουν ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν στην πάσχουσα πλευρά, λόγω του πόνου.

Διάγνωση της ρήξης του τενόντιου πετάλου

Ο θεράπων ρωτά για το ιστορικό, τον τραυματισμό, και τον πόνο. Ακολουθεί μια φυσική εξέταση του ώμου. Η φυσική εξέταση είναι η πιο χρήσιμη και αξιόπιστη μέθοδος για την διάγνωση της ρήξης και μάλιστα όταν ο ασθενής προσέρχεται όψιμα. Μια πλήρης ρήξη είναι συνήθως προφανής. Οι ακτινογραφίες δεν δείχνουν τη ρήξη, παρά μόνο έμμεσα σε μαζική ρήξη. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα κυρτό ακρώμιο μπορεί να προδιαθέτει σε ρήξη. Επίσης, οι ακτινογραφίες μπορεί να δείξουν μια προς τα άνω μετακίνηση του βραχίονα.<μαζική ρήξη>

Θεραπευτικές επιλογές

Συντηρητική θεραπεία
Η αρχική θεραπεία είναι συνήθως ανάπαυση και αντι-φλεγμονώδη φάρμακα. Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται κυρίως σαν αναλγητικά.
Ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να προχωρήσει σε ένα πρόγραμμα κινητοποίησης που θα καθορίσει ο θεράπων ιατρός. Ο χειρισμός και οι ασκήσεις χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν το εύρος της κίνησης του ώμου.

Οι ενισχυτικές ασκήσεις βελτιώνουν τη δύναμη και την εμβιομηχανική των μυών του στροφικού πετάλου. Η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει για 6-8 εβδομάδες. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι σε θέση να εκτελέσουν ξανά τις δραστηριότητές τους, σε χρονικό διάστημα 6-8 εβδομάδες μετά τον τραυματισμό τους.

Χειρουργική θεραπεία

Μία πλήρης ρήξη του τενόντιου πετάλου δεν επουλώνεται. Η χειρουργική επέμβαση είναι η επιλογή θεραπείας για τη πλήρη ρήξη συνήθως, εάν ο στόχος είναι η πλήρης λειτουργικότητα του ώμου και επιστροφή σε απαιτητικές επαγγελματικές και αθλητικές δραστηριότητες. Εξαίρεση, είναι αυτή που αφορά ηλικιωμένους ή σε αρρώστους που έχουν συνοδά νοσήματα που αυξάνουν τους κινδύνους της χειρουργικής επέμβασης (αν και αυτό αίρεται σε περίπτωση διασκαληνικού αποκλεισμού – δείτε πληροφ. στη νάρκωση).
Η μερικού πάχους ρήξη, συνήθως δεν απαιτεί επέμβαση. Αν υπάρχει μία τέτοια μερική ρήξη, η χρονική βιολογία της επούλωσης μπορεί να δράσει από μόνη της. Αλλά αν δεν μπορεί να επιτευχθεί αυτό και ο ασθενής συνεχίζει να πονάει, τότε η χειρουργική επέμβαση σαν επιλογή επανεκτιμάται.

Αρθροσκοπικός Καθαρισμός

Μικρές ρήξεις μερικές φορές μπορεί να χρειάζονται αρθροσκόπηση. Ο χειρουργός καθαρίζει τα ράκη των ινών και συρράπτει τον τένοντα αποκαθιστώντας τη φυσιολογική τάση του και την εμβιομηχανική του απόδοση.

Ακρωμιοπλαστική

Σε μερικές ρήξεις, η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την έκπλυση, λύση των συμφύσεων και την ακρωμιοπλαστική. Σε αυτή, το πρόσθιο τμήμα του ακρωμίου λειαίνεται με ένα κοπτικό εργαλείο <γλύφανο> και διαμορφώνεται έτσι ώστε, να υπάρχει μία λεία και επίπεδη επιφάνεια πάνω από τον τένοντα, που δεν εμποδίζει την κίνησή του.

Αρθροσκοπική συρραφή του τένοντα

Ο χειρουργός με μικροσκοπικά εργαλεία, αφαιρεί όλους τους εκφυλισμένους ιστούς. Ο τένοντας στη συνέχεια ράβεται κατά συνέχεια του ιστού σε υγιή και αιμάσσοντα όρια. Ο τένοντας καθηλώνεται στο οστούν αν κρίνεται αναγκαίο και επουλώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Αρθροσκοπική συρραφή του τένοντα με ράμματα άγκυρας

Σε αυτή τη περίπτωση <βιδώνεται> στο οστούν ένα εμφύτευμα, που ονομάζεται οστική άγκυρα. Τα ράμματα που εξέχουν από αυτήν οδηγούνται με ειδικά εργαλεία μέσα από τους τένοντες που έχουν αποκοπεί. Στη συνέχεια δημιουργούμε κόμπο που ολισθαίνει και τον οδηγούμε στο σημείο της ρήξης καθηλώνοντας τον τένοντα.

Ανοικτή χειρουργική συρραφή

Η ανοικτή χειρουργική τεχνική είναι αναγκαία σε κάποιες περιπτώσεις. Τέτοιες είναι ως επί το πλείστον, μαζικές ρήξεις όπου ένας τένοντας χρειάζεται μόσχευμα ή τενοντομεταφορά, ή όταν οι δεξιότητες του χειρουργού στην αρθροσκόπηση δεν επαρκούν.

Πρόγραμμα Αποκατάστασης

Συντηρητική αποκατάσταση
Σε συντηρητική θεραπεία, ένα πρόγραμμα ασκήσεων αποκατάστασης είναι αναγκαίο. Ο γιατρός συζητά το πρόγραμμα με τον φυσιοθεραπευτή. Μαζί εξατομικεύουν τη θεραπεία στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Χειρουργική θεραπεία.
Η αποκατάσταση του τενόντιου πετάλου μετά από χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια διαδικασία που προχωράει αργά. Ακόμη και αν η επιλογή είναι η αρθροσκόπηση, η βιολογία της επούλωσης των τενόντων στην επαφή με το οστούν είναι η ίδια όπως και στην ανοικτή χειρουργική επέμβαση. Η βιολογία της επούλωσης αυτής θα διαρκέσει τρεις μήνες. Στο διάστημα αυτό, η προφύλαξη του χειρουργημένου ώμου από συγκεκριμένες κινήσεις είναι επιβεβλημένη. Ωστόσο, αυτό πρέπει να ισοσταθμιστεί και με την ανάγκη της κινητοποίησης σε ορισμένα ασφαλή όρια, για να αποφευχθεί τυχόν δυσκαμψία.